یکشنبه , 15 مهر 1403

سرطان

ســـــــرطان چیسست؟

سرطان

رشد کنترل نشده سلول های غیرنرمال در بدن سرطان نامیده می شود. سرطان از جمله بیماری های شایع است که تا کنون افراد زیادی را سرتاسر جهان درگیر خود نموده است.

سرطان از آن دسته بیماری هایی است که از یک نقطه در بدن آغاز شده و در صورت تشخیص دیرهنگام، می تواند تمامی بدن فرد را درگیر نماید. اگر چه نام این بیماری، همواره وحشت و ترس زیادی را برای بیمار و خانواده وی به همراه دارد، اما خوشبختانه پیشرفت هایی که در راستای درمان سرطان در سال های اخیر رخ داده است، نقطه امیدی است برای غلبه بر آن.

آنچه مهم است، داشتن شناخت و آگاهی کافی از این بیماری است. سلول های غیرطبیعی با نام هایی چون سلول های سرطانی، سلول های بدخیم یا سلول های توموری معرفی می شوند. بیشتر سرطان ها و سلول های سرطانی با استفاده از نام بافتی که سلول غیرنرمال از آن منشأ گرفته است، معرفی می شوند (برای مثال، سرطان سینه، سرطان ریه و سرطان کولون).

 سلول های سرطانی از جهاتی با سلول های سالم تفاوت دارند که به آنها اجازه می دهند از کنترل خارج شده و تهاجمی شوند. مهم ترین تفاوت سلول های سرطانی و سلول های سالم این است که سلول های سرطانی نسبت به سلول های سالم، کمتر تخصصی هستند. یعنی، در حالی که سلول های سالم به صورت نوع مشخصی از سلول ها با عملکرد و قابلیت خاص رشد می کنند، سلول های سرطانی اینچنین نیستند. این یکی از دلایلی است که سبب می شود سلول های سرطانی، برخلاف سلول های سالم، به تقسیم شدن بدون توقف ادامه دهند.

پخش شدن سرطان در بدن

چه زمانی سرطان در بدن پخش می شود؟

در صورتی که بیماری از نقطه ای که شروع شده به نقاط دیگر بدن پخش شود، متاستاتیک نامیده می شود. فرآیندی که منجر به پخش سلول های سرطانی به دیگر بخش های بدن می شود، متاستاز نامیده می شود.

 سلول های سرطانی متاستاتیک در زیر میکروسکوپ، همانند سلول های اصلی سرطان هستند و هر دو دارای برخی خصوصیات مولکولی مانند تغییرات خاص کروموزوم هستند.

درمان ممکن است به طولانی تر شدن زندگی برخی از مبتلایان به سرطان متاستاتیک کمک کند. اگر چه، به طور کلی، هدف اصلی از درمان در نوع متاستاتیک کنترل رشد سرطان یا تسکین علائم ناشی از آن است. تومورهای متاستاتیک می توانند صدمات شدیدی به نحوه عملکرد بدن وارد کنند و بیشتر افرادی که بر اثر سرطان می میرند، نوع متاستاتیک علت مرگ آنهاست.

معیار TNM

 

معیار TNM

سیستم TNM به تعیین میزان کلیت بیماری کمک می‌کند و ترکیب سه عامل تومور، گره و متاستار در آن، امکان ساده‌سازی طبقه‌بندی بیماری را فراهم می‌کند

تومور( T ):  برای توصیف اندازه اولیه تومور و تهاجم به سایر بافت‌ها استفاده می‌شود. در این بخش «T0» به معنای عدم وجود تومور و T1 تا T4 نشان دهنده اندازه و مقدار تهاجم به بافت‌های دیگر بدن هستند؛ برای مثال T1 نشان دهنده تهاجم به زیرمخاط در سرطان روده بزرگ است. همچنین «Tx» زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که تومور قابل ارزیابی نباشد.

گره ها( N ):  برای توصیف درگیری غدد لنفاوی منطقه تومور استفاده می‌شود. غدد لنفاوی به عنوان فیلترهای بیولوژیکی عمل می‌کنند، زیرا مایع بین سلولی بافت‌های بدن به مویرگ‌های لنفاوی جذب می‌شود و به گره‌های لنفاوی جریان می‌یابد. «N0» نشان دهنده عدم گسترش به گره لنفاوی منطقه ای است، در حالی که «N1 تا N3» درجاتی از گسترش را نشان می‌دهند.

متاستاز( M ):   برای بیان وجود متاستاز دور تومور اولیه استفاده می‌شود. متاستاز دور زمانی است که تومور به خارج از غدد لنفاوی منطقه گسترش می‌یابد. اگر متاستاز دور وجود نداشته باشد تومور به عنوان «M0» و اگر شواهدی از متاستاز دور وجود داشته باشد به عنوان «M1» در نظر گرفته می‌شود.

پیشگیری از سرطان

تحقیقات جدید نشان می دهد که بیش از یک سوم سرطانها قابل پیشگیری بوده و یک سوم سرطانها نیز چنانچه درمراحل اولیه تشخیص داده شوند قابل درمان می باشند .

بهترین راه پیشگیری، پرهیز ازعلل شناخته شده است به طور مثال بهترین نمونه از پیشگیری ها به قرار زیر است :

 خودداری از مصرف سیگار

 رژیم غذایی سرشار از میوه و سبزی

دوری کردنازاشعه ها خصوصا اشعه ایکس

عدم مصرف مشروبات الکلی

حفاظت کامل در مقابل مواد شیمیایی سرطانزا

پیشگیری از تماس مستقیم با خورشید

ورزش کردن و داشتن فعالیت بدنی منظم

دوری از استرسورها(عوامل ایجاد  فشارهای روانی)

علائم سرطان

مهم ترین علایمی که باید مراقب آنها باشید و با یافتن هر کدام از آنها به پزشک مراجعه نمایید:

زخمی که حداکثر تا سه ماه بهبود پیدا نکند .

بروز تغییرات واضح در خال مانند بزرگ ، زخمی ونامنظم شدن آن.

تغییردراجابت مزاج (یبوست یا اسهال) به مدت طولانی یا دفع خون همراه مدفوع

وجود توده و یا سفتی درهرجای بدن بخصوص در سینه ها یا فرورفتگی نوک سینه

طولانی شدن سرفه بیش از سه هفته

گرفتگی و خشونت صدا بیش از سه هفته

دل درد مداوم و سنگینی سردل همراه با کاهش وزن و یا اشکال در بلعیدن غذا

امتیاز به این مطلب

User Rating: 4.66 ( 1 votes)

درباره‌ی بهاره ولی دخت

سلام. من کارشناس بهداشت هستم، علاقه مند به انتشار مطالب در زمینه بهداشت و سلامت

همچنین ببینید

ماموگرافی

ماموگرافی

ماموگرافی چیست؟ ماموگرافی در واقع استفاده از پرتوهای خفیف اشعه ایکس به منظور آزمایش بافت …

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

هشت + 17 =