ساختار پوست بدن متشکل از سه لایه اصلی است، این سه لایه اصلی شامل اپیدرم ، درم و هیپودرم نامیده می شوند، در این مقاله به طور کامل با ساختار پوست، بیماری ریها، انواع پوست و … آشنا می شوید پس تا پایان همراه با باشید.
سه لایه اصلی پوست شامل:
- روپوست (اپیدرم) که لایهٔ نازکتر خارجی است.
- درم که لایه ضخیمتر داخلی است.
- هیپودرم که پوست را به بافتهای ماهیچهای متصل میکند
پوست با دارا بودن سطح متوسطی حدود ۲ متر مربع (۲٫۵ یارد مربع)، یکی از بزرگترین اعضا بدن است. پوست یک سد محافظتی بین محیط جهان اطراف با عضلات، اعضای درونی و رگهای خونی و اعصاب بدن تشکیل میدهد.
مو و ناخنها از پوست منشأ گرفته و یک حفاظت اضافی ایجاد میکنند. ظاهر پوست بهطور گستردهای تغییر میکند؛ که این تغییر نه تنها به دلیل عواملی همچون افزایش سن بوده، بلکه، نمایش دهنده نوسانات هیجانی و سلامت عمومی، نیز است.
پوست یک عضو زنده است هرچند فوقانیترین لایه آن لایهشاخی (اِستراتوم کورنِئوم) و روپوست (اپیدرم) بوده که سطح پوست را تشکیل میدهند و متشکل از سلولهای زنده و مرده هستند و در هر فرد حدود ۳۰ هزار عدد از این سلولها در هر دقیقه ریزش میکنند.
با این وجود سلولهای زنده پوست دائماً در قسمت زیری تر روپوست تولید شده تا جایگزین این سلولها گردند.
در زیر روپوست، درم قرار گرفته که حاوی عروق خونی، پایانههای عصبی و غدد است. لایهای از چربی در زیر درم قرار میگیرد و به عنوان یک عایق، ضربه گیر و منبع انرژی عمل میکند.
بدن هر انسان در مدت زمان یک زندگی ۷۰ ساله، متوسط حدود ۴۶/۵ کیلوگرم پوست دور میریزد و هر ماه تمام پوست هر فرد عوض شده و نو میشود.
پوست چیزی بیش از یک مانع محافظ بین بدن و محیط اطراف آن است. این اندام وسیع همچنین در حفظ سلامتی بدن نقش مهمی دارد، از جمله این نقشها میتوان به تنظیم دمای بدن از طریق عرق کردن و گرگرفتگی هنگام گرم شدن و برجسته شدن محل رویش مو در هنگام سرما اشاره کرد.
علاوه بر این موارد، پوست میتواند ویتامین D را که برای سلامتی استخوانها بسیار ضروری است از نور خورشید تولید کند.
خواص پوست بدن
1- محافظت از بدن
این عملکرد پوست مهمترین کارکرد آن است، پوست به عنوان اولین سد دفاعی بدن، از ورود عوامل بیماریزا مانند ویروسها و باکتریها به بافتهای بدن جلوگیری میکند، به طوری که این عوامل بیماریزا تنها در حالت آسیب دیدگی پوست و زخمهای ایجاد شده در آن یا از طریق حفرههایی مانند بینی و دهان میتوانند وارد بدن شوند.
2- جلوگیری از هدر رفتن آب بدن
دوزیستان با پوست بسیار نازکی که دارند، برای جلوگیری از خشک شدن پوست، باید همیشه در نزدیکی آب باشند. انسانها و بیشتر حیوانات خشکیزی دیگر، پوستهای ضخیمی دارند که آب بسیار کمی از دست میدهند.
وقتی انسانها در شرایط بیابانی زندگی میکنند، در واقع پوست آنها ضخیمتر شده تا از خروج آب بدن از طریق تعریق در هوای خشک جلوگیری کند.
3-درک و احساس شرایط بیرونی بدن
پوست دارای اعصابی است که اطلاعات مربوط به فشار، جنس مواد خارجی، گرما، سرما، درد و لذت را به مغز منتقل میکنند. این ویژگی به ارگانیسم امکان میدهد تا به محیط اطراف خود پاسخ مناسبی بدهد.
4- تنظیم دمای بدن
پوست انسان و برخی دیگر از پستانداران میتواند به واسطه فرایند عرق کردن یا تعریق(Sweat)، آب را به طور منظم از دست دهد.
بدن با آزاد کردن آب روی پوست، میتواند خود را از طریق تبخیر خنک کند. از آنجایی که گرمترین مولکولهای آب ابتدا تبخیر میشوند، در نتیجه با این تبخیر، گرما نیز از بدن خارج شده و دمای آن کاهش مییابد.
بدن همچنین میتواند گرمازدگی را با گرگرفتگی (Flushing) تعدیل کند، این فرایند به بدن اجازه میدهد تا خون با دمای بالا از بخشهای درونی بدن به نزدیکی پوست سرازیر شوند و از این طریق دمای خون کاهش یابد و به طور کلی دمای بدن تعدیل شود.
علاوه بر مکانیسمهای فوق تصور میشود که پدیده (مو به تن سیخ شدن) پاسخی برای تنظیم درجه حرارت بدن باشد.
هنگامی که این پدیده در بدن اتفاق میافتد، ماهیچههای کوچک در محل رویش مو در پوست به گونهای سفت شده که باعث میشود موهای بدن به حالت ایستاده قرار بگیرند. در این حالت با افزایش مقدار هوای به دام افتاده در سطح پوست توسط موهای پوستی، دمای بدن کمتر کاهش یافته و بدن گرم میماند.
بعضی از دانشمندان معتقدند که این پدیده در پاسخ به ترس یا احساسات شدید دیگر نیز در بدن اتفاق میافتد که ممکن است، مشابه همین پدیده در حیوانات برای ترساندن شکارچیان به وجود آید.
تفاوت ساختار پوست مردان و زنان
بدن انسانها عموما شباهت زیادی به هم داشته و تنها در موارد جزئی با هم متفاوت هستند. پوست نیز از این موضوع مستثنی نیست.
جنسیت، مهمترین عامل ایجاد تفاوت در پوست است. ترشحات غدد جنسی مردانه ، بر ضخامت پوست و استحکام لایه های درم میافزاید. پوست مردان پر موتر و زبرتر از پوست زنان و همچنین غدد عرق ریز مردان بیشتر از زنان است.
ملانین بیشتری در سلولهای پوست مردان وجود دارد که به همین دلیل ، پوست مردان غالبا تیره تر از پوست زنان است.
تاثیر نژاد بر ساختار پوست
اثر بسیار اندکی بر روی پوست انسانها دارد و تنها تفاوت آن به پراکندگی غدد داخل پوست منحصر میشود. رنگ تیره بر سلولهای خاصی در پوست برمیگردد که تقریبا تعداد آنها در تمامی انسانها مشابه است.
در بعضی از نژادها ، سلولها بزرگتر بوده و تولید ملانین بیشتری میکند. سایر عوامل نظیر رنگ مو و میزان لطافت پوست موروثی است .
شرایط محیطی بر سلامت ساختار پوست تاثیر گذار است
با وجود اینکه نوع و رنگ پوست هر فرد متناسب با ژنتیک متفاوت است ولی شرایط محیطی مختلف تاثیرات مثبت و منفی بسزایی در به خطر افتادن سلامت پوست دارد.
اگر جنس پوست شما از ابتدای تولد بسیار خشک یا چرب باشد میتوانید با مراقبتهای مختلف، فعالیتهای بدنی، تغذیه و … تعادل آن را بازگردانید.
برعکس این موضوع نیز صادق است و در صورتی که کیفیت پوست شما از ابتدا خوب باشد با رژیم های تغذیه نامناسب و سبک زندگی نادرست، به مرور موجب تخریب شدن آن خواهید شد.
عوامل محیطی مخرب ساختار پوست
از جمله دلایل محیطی مخربی که باعث تخریب ساختار پوست یا پیری زودرس آن میشود میتوان به تغذیه نامناسب در طول زندگی اشاره کرد. از طرفی کمبود مواد مورد نیاز پوست برای بازسازی و شادابی و از طرف دیگر وارد شدن مواد مخرب و مضر تغذیه ای به بدن باعث به هم ریختن تعادل PH پوست یا غدد چربی و همچنین تخریب سلولهای زنده میشود این موارد مسائلی هستند که به شدت در آسیب رساندن به کیفیت پوست موثر هستند.
رابطه متقابل پوست با دیگر دستگاهها
استخوانبندی
پوست زمانی که در معرض اشعه فرابنفش قرار میگیرد، ویتامین د (D) تولید میکند. ویتامین د برای شکلگیری استخوانها و حفظ استحکام استخوانها لازم است.
ماهیچهای
ماهیچهها از پوست حمایت میکنند و به این دلیل که به طور مستقیم زیر پوست قرار گرفتهاند، بر رنگ و انعطافپذیری پوست تأثیر میگذارند.
گردش خون
دستگاه گردش خون هنگام آسیبدیدگی پوست، لخته خون در قسمت زخم و دلمه روی سطح پوست تشکیل میدهد و پوست با این روش میتواند ساختار زیرپوست را از آسیب حفظ کند و خیلی سریع بهبود یابد.
تنفس
اکسیژنی که با استنشاق جذب پوست شده است، به سلولهای پوست، مو و ناخن میرود تا به ترمیم و تجدید آنها کمک کند.
عصب
انتهای چند عصب حسی متعدد در پوست قرار دارد و به لمس، دما، درد و فشار واکنش نشان میدهد.
درون ریز
بخش مرکزی غده هیپوفیز که هورمون تحریککننده ملانوسیت (MSH) را ترشح میکند، تولید ملانین در لایه سلولی پوست را تحریک میکند. هورمون جنسی (هورمون گنادوتروپین) بر رشد مو و تغییر پوست در حین بلوغ، حاملگی و یائسگی تأثیر میگذارد.
گوارش
مصرف بیش از حد کالری در برنامه غذایی روزانه باعث ذخیره بافت چربی در لایه زیرپوستی میشود.
ادراری
آب به صورت عرق از پوست دفع میشود. کلیه تعادل مایعات را در بدن تنظیم میکند و اجازه نمیدهد پوست آب از دست بدهد.
ساختار پوست
در پستانداران، در پوست دو لایه اصلی وجود دارد: اپیدرم، که مستقیماً با محیط پیرامون بدن در ارتباط قرار دارد و درم لایهای است در زیر اپیدرم واقع شده است.
این دو لایه برای بسیاری از کارکردهای مطرح شده در مورد پوست بسیار حیاتی هستند.
در این بخش به طور دقیقتر به بررسی این لایههای پوستی میپردازیم.
اپیدرم
اپیدرم یا روپوست لایهای از پوست است که از ورود پاتوژنها به داخل بدن جلوگیری کرده و مانع خارج شدن آب از بدن میشود. این لایه، از سلولهای مسطحی به نام سلولهای پوششی سنگفرشی تشکیل شده است. اصطلاح سنگفرش به معنای شبیه به موزاییک است و شکل صاف و چند بخشی این سلولها را توصیف میکند.
سلولهای لایه اپیدرم شامل انواع مختلفی است که عبارتند از:
- کراتینوسیتها (Keratinocyte): این سلولها میتوانند بدن را از ورود پاتوژنها محافظت کنند.
- سلولهای لانگرهانس (Langerhans Cells): این دسته از سلولها در صورت بروز عفونت در پاسخ ایمنی بدن کمک میکنند.
- ملانوسیتها (Melanocyte): سلولهای ملانین داری هستند که رنگدانههایی را ایجاد میکنند که به پوست بدن رنگ میبخشد.
- سلولهای مرکل (Merkel Cells): این سلولها گیرندههای حسی بیضی شکلی هستند که در حس لامسه نقش مهمی دارند.
غشای پایه
غشای پایه یک لایه نازک از الیاف بین درم و اپیدرم است. این غشا میتواند هر ترکیبی که بین دو لایه درم و اپیدرم رد و بدل میشود را کنترل کند و به عنوان یک لایه دفاعی مضاعف در برابر پاتوژنها و یک محافظ در برابر از دست دادن آب و سایر مواد حیاتی، از طریق پوست به شمار آید.
هنگامی که پوست نیاز به رشد یا بهبودی دارد، غشای پایه میتواند کنترل خود را بر عبور ترکیبات بین دو لایه کاهش داده و به آب و مواد مغذی اجازه دهد تا اپیدرم آسیب دیده را ترمیم کنند، از این رو این بخش در تسریع روند بهبودی اپیدرم نقش موثری دارد.
لایه درم
درم یا پوست لایهای از ساختمان پوست است که در بخشهای عمیقتری نسبت به اپیدرم قرار دارد و به عنوان سپری در اطراف بدن قرار گرفته که بدن را از اثرات شدید و سخت محیطی محافظت میکند.
این لایه حاوی بسیاری از ساختارهای پیچیده، اعم از اعصاب، رگهای خونی، فولیکولهای مو، غدد عرق، و غدد چربی پوست است. این غدد چربی که به «غدد سباسه» نیز معروف هستند، ماده مومی و روغنی را ایجاد میکند که سراسر پوست بدن را میپوشاند تا از آسیبهای محیطی در امان باشد.
درم از الیافی تشکیل شده است که شامل کلاژن و ترکیباتی از گلیکوزآمینوگلیکان هستند و قادر به نگه داشتن مقدار زیادی آب در این لایه بوده و در نتیجه از تورم و کوفتگی پوست تا حدی جلوگیری میکنند. شبکهای از الیاف کشسان مانند کلاژن با قابلیت انعطاف خود پوست را محکم نگه میدارند و پس از کشش و آسیب آن را ترمیم میکنند.
سلولهای درم توسط رگهای خونی تغذیه میشوند، در حالی که هیچ کدام از رگهای خونی به ایپدرم نفوذ نمیکنند و اپیدرم مواد را فقط از طریق انتشار از لایه زیرین خود دریافت میکند. درم همچنین دارای اعصاب و اندامهای حسی در سطوح مختلف است.
بیماریها و مشکلات پوستی
- بثورات یا راش (ضایعه پوستی)
تقریباً هر تغییری در ظاهر پوست میتواند بثورات خوانده شود. بیشتر بثورات ناشی از سوزش ساده پوست است. دیگر انواع راشها ممکن است ناشی از برخی بیماریهای پوستی باشد.
- درماتیت (Dermatitis)
درماتیت یک اصطلاح کلی برای التهاب پوست است. درماتیت آتوپیک (نوعی اگزما) شایعترین نوع آن است.
- اگزما (Eczema)
این مشکل نوعی التهاب پوستی (درماتیت) است که باعث تورم و خارش در پوست میشود. بیشتر اوقات اگزما به دلیل وجود سیستم ایمنی بیش فعال در افراد به وجود میآید.
- پسوریازیس (Psoriasis)
یک بیماری خود ایمنی است که میتواند باعث ایجاد انواع راشهای پوستی شود. ایجاد پلاکهای نقرهای و پوسته پوسته شدن از رایجترین علائم این بیماری است.
- شوره سر (Dandruff)
یک بیماری پوستی مربوط به پوست سر است که در اثر درماتیت سبورئیک، پسوریازیس یا اگزما ایجاد شود.
- آکنه (Acne)
شایعترین حالت مشکلات پوستی آکنه است، بیش از 85٪ از افراد، در دورههایی از زندگی خود دچار این عارضه میشوند. دلیل ایجاد آکنههای پوستی به درستی مشخص نیست اما برخی از این آکنهها ممکن است در اثر استرسهای محیطی و تغییرات هورمونی در پوست ایجاد شوند.
- سلولیتیس (Cellulitis)
التهاب درم و بافتهای زیر جلدی، به دلیل عفونتهای باکتریایی سلولیتیسها را ایجاد میکنند. راشهای پوستی قرمز، گرم و اغلب دردناک از علائم این بیماری است.
- ملانوما (Melanoma)
خطرناکترین نوع سرطان پوست ملانوما است. این نوع سرطان در اثر آسیبهای ناشی از قرارگیری بیش از حد در معرض نور آفتاب و برخی عوامل دیگر ایجاد میشود. ملانوما با بیوپسیهای پوستی قابل تشخیص است.
- سرطان سلول بازال (Basal cell carcinoma)
این بیماری شایعترین نوع سرطان پوست به شمار میآید. کارسینوم سلول بازال از سرطان ملانوما کم خطرتر است، زیرا در این نوع سرطان رشد سلولها کندتر و گسترش آن به آرامی صورت میگیرد.
- کراتوز سبوره (Seborrheic keratosis)
رشد خوش خیم و اغلب همراه با خارش کراتینوسیتها است که به این بیماری لکههای پیری نیز میگویند زیرا با افزایش سن در بدن ایجاد میشود.
- کراتوز اکتینیک (Actinic keratosis)
برجستگی و لکههای پوستی یا پوسته پوسته شدنی که در اثر قرارگیری در معرض آفتاب برای روی پوست شکل میگیرد را کراتوز اکتینیک میگویند. کراتوزهای اکتینیک گاهی اوقات ممکن است منجر به ایجاد سرطانهای پوستی در فرد شود.
- سرطان سلول سنگفرشی (Squamous cell carcinoma)
نوع متداول سرطان پوست، سرطان سلول سنگفرشی است که اغلب با زخم بهبود نیافته یا رشد غیرطبیعی سلولهای پوستی شروع میشود. احتمال بروز این بیماری معمولاً در مناطقی که بیشتر در معرض آفتاب هستند، افزایش مییابد.
- تبخال (Herpes)
ویروسهای ایجاد کننده تبخال (HSV-1) و (HSV-2) نام دارند که میتوانند باعث ایجاد تاولهای دورهای یا سوزش پوستی در اطراف لب یا ناحیه تولید مثلی شوند.
- کهیر (Hives)
کهیرها شامل تکههای برجسته، قرمز و همراه با خارشی هستند که بر روی پوست که به صورت ناگهانی پدید میآیند. کهیر معمولاً ناشی از یک واکنش آلرژیک است.
- اگزانتم ویروسی (Viral Exantham)
بسیاری از عفونتهای ویروسی میتوانند باعث ایجاد التهابات قرمز در مناطق وسیعی از پوست شوند. این بیماری به ویژه در کودکان شایع است.
- زونا (Shingles) یا (تبخال زوستر)
زونا بیماری پوستی است که در اثر عفونت با ویروس آبله مرغان در بدن ایجاد میشود. این بیماری التهاب دردناکی است و اغلب در یک طرف بدن بروز میکند. واکسن جدید زونا میتواند از بروز این بیماری در بیشتر افراد جلوگیری کند.
- بیماری گال یا اسکابیز (Scabies)
بیماری گال یک بیماری التهاب پوستی همراه با خارش است که به دلیل گزش حشراتی به نام «سارکوپتس اسکابیه» (Sarcoptes Scabiei) در پوست ایجاد میشود. این بیماری بشدت مسری است و به سادگی با تماس به وسایل فرد آلوده به دیگران منتقل میشود.
درمانهای پوستی
- کورتیکواستروئیدها یا استروئیدها (Corticosteroids)
داروهایی که فعالیت سیستم ایمنی بدن را کاهش میدهند، ممکن است درماتیتهای پوستی را بهبود بخشند. استروئیدهای موضعی اغلب برای این گونه مشکلات پوستی مورد استفاده قرار میگیرند.
- آنتیبیوتیکها (Antibiotics)
آنتیبیوتیکها داروهایی هستند که میتوانند باکتریهای ایجاد کننده سلولیتیس و سایر عفونتهای پوستی را از بین ببرند.
- داروهای ضدویروسی (Antiviral)
این گونه داروها میتوانند فعالیت ویروس تبخال را کاهش داده و علائم بیماری نیز کم کنند.
- داروهای ضدقارچ (Antifungal)
این داروها اغلب به صورت کرمهای موضعی هستند که میتوانند بیشتر عفونتهای قارچی پوست را درمان کنند.
- آنتی هیستامینها (Antihistamines)
داروهای خوراکی یا موضعی ضدحساسیت میتوانند عملکرد هیستامینها را در بدن مسدود کنند. هیستامین مادهای که باعث ایجاد پاسخهای آلرژیک مانند خارش در پوست میشوند.
- جراحی پوست
یکی از مهمترین راههای درمانی اکثر سرطانهای پوست انجام عمل جراحی است.
- تعدیل کننده سیستم ایمنی
داروهای مختلف تعدیل کننده سیستم ایمنی میتوانند فعالیت سیستم ایمنی بدن را بهبود بخشند، پسوریازیس یا اشکال دیگر درماتیت از طریق مصرف این داروها درمان میشوند.
- مرطوب کنندههای پوستی (Emollients)
پوستهای خشک اغلب دچار تحریک و خارش میشوند. مرطوب کنندهها میتوانند علائم بسیاری از مشکلات پوستی ناشی از خشکی پوست را کاهش دهند.
علل چربی پوست چیست ؟
چربی پوست ممکن است ناشی از عوامل متعددی باشد که در ادامه سه مورد از مهمترین آنها را بررسی میکنیم.
- تغییرات هورمونی : عدم تعادل هورمونی بهخصوص در دوران بلوغ و بارداری ممکن است منجر به چربی بیش از حد پوست شود.
- آب و هوا : محلی که زندگی میکنید و فصلهای سال ممکن است چربی پوست را تشدید کند. چنانچه در محیطی مرطوب و گرم زندگی میکنید، احتمال چرب شدن پوست افزایش پیدا میکند.
- ژنتیک : به پوست اعضای خانواده خود توجه کنید، آیا آنها پوستی چرب دارند؟ اگر جوابتان مثبت است، پس به احتمال زیاد شما هم پوستی چرب دارید.
- منافذ باز و بزرگ : باز بودن منافذ منجر به تولید سبوم بیشتر میشود.
- لایه برداری بیش از حد از پوست و استفاده از محصولات مراقبتی نامناسب : گاهی اوقات آنچه تصور میکنیم به درخشش پوست ما کمک میکند، باعث آسیبدیدگی بیشتر پوست میشود. لایه برداری بیش از حد، ترشح چربی را تشدید میکند. علاوه بر این استفاده از محصولات شیمیایی قوی که مناسب پوست شما نیستند هم باعث چرب شدن پوست میشود.
توصیه های مراقبتی پوست نرمال
پوست نرمال که در پزشکی تحت عنوان پوست اودرمیک هم شناخته میشود، سطح pH متعادلی دارد. اگر پوست شما ویژگیهای زیر را دارد، به احتمال زیاد پوستی نرمال دارید:
- بافت صاف
- منافذ ریز
- فاقد حساسیت
- فاقد لک
- یکدست
- شفاف
پوست نرمال هم درست مانند سایر انواع پوستها به مراقبت نیاز دارد. پیش از هر چیز باید هیدراته بودن پوست خود را حفظ کنید و روتینی ساده برای آن در نظر بگیرید. با توجه به نکات مراقبتی زیر همیشه پوستی شفاف و خیرهکننده خواهید داشت.
- هیدراته بمانید: اگر در طول شبانه روز بهاندازه کافی آب ننوشید، پوستتان خشک شده و پوسته پوسته میشود. همچنین عدم تأمین آب مورد نیاز بدن، ممکن است منجر به ترشح بیش از حد چربی شود.
- کرم ضدآفتاب فراموش نشود : همه ما از اهمیت استفاده از کرم ضدآفتاب آگاه هستیم. قرار گرفتن در معرض نور خورشید، پوست را خشک میکند، لکههای تیره روی پوست میاندازد و باعث ظاهر شدن چین و چروکها میشود. برای پیشگیری از مسدود شدن منافذ پوست، از ضد آفتاب فاقد روغن استفاده کنید.
- همیشه به مرطوب کننده نیاز دارید : استفاده از مرطوب کننده برای هر نوع پوستی ضروری است. به کمک این نوع کرمها، پوست رطوبت خود را حفظ کرده و چربی بیش از حد ترشح نمیکند.
- قبل از خوابیدن، آرایش خود را پاک کنید : مواد آرایشی منافذ پوست را مسدود کرده و منجر به جوش زدن آن میشوند. بنابراین با پاک کردن آرایشی که در طول روز داشتید، از این مشکل جلوگیری خواهید کرد.
- قبل از خواب، پوست خود را تمیز کنید : حتی اگر آرایش نمیکنید، هر شب قبل از خواب پوست خود را بشویید. به این ترتیب آلودگی و باکتریها را پاک کرده و مانع از بسته شدن منافذ پوست خواهید شد.
نکاتی که برای مراقبت از پوست مختلط نباید فراموش کنید
- از پاک کننده ملایم استفاده کنید: اگر پوستی مختلط دارید، منافذ تی زون صورت شما بزرگتر از منافذ قسمتهای دیگر به نظر میرسد. برای رفع این معضل، پاککنندههای ملایم را جایگزین پاک کنندههای قوی کنید.
- پوست خود را هر چند وقت یکبار لایه برداری کنید: لایه برداری روزانه پوست برای هیچ یک از انواع پوستها مناسب نیست؛ چرا که چربیهای ضروری پوست را حذف میکند. هنگام لایه برداری پوست مخلتط، ناحیه T را بیش از حد پاک نکنید.
- کرم ضد آفتاب را در اولویت قرار دهید: اگر پوستی مختلط دارید، کرم ضد آفتاب فاقد چربی را برای مراقبت از پوست خود انتخاب کنید.
- دو روتین جداگانه برای پوست خود در نظر بگیرید: محصولاتی که برای قسمتهای خشک استفاده میشوند، ممکن است برای نواحی چرب مناسب نباشند. به همین خاطر است که باید دو روتین جداگانه برای پوست خود در نظر بگیرید. بهعنوان مثال از مرطوب کننده فاقد چربی برای ناحیه T و از مرطوب کننده غلیظتر برای گونهها استفاده کنید.
- محصولات بهداشتی فاقد چربی و رایحه به خرید: فرقی نمیکند محصولات آرایشی یا مراقبتی را انتخاب میکنید، محصولات فاقد چربی مانع از مسدود شدن منافذ پوستتان میشوند. علاوه بر این انتخاب محصولات فاقد رایحه به تسکین پوست شما کمک میکند.
پوست حساس
پوست حساس به راحتی تحریک میشود و واکنشپذیرتر از پوست معمولی است. این پوست به اصلاح شکننده و مستعد قرمزی و خارش است. به همین خاطر است که میکروارگانیسمها و محرکها به راحتی روی آن تأثیر میگذارند و منجر به عفونت و واکنش آلرژیک میشوند.
تشخیص این نوع پوست چندان سخت نیست؛ اگر پوستی با خصوصیات زیر دارید، احتمالاً پوستتان حساس است.
- پوست مستعد خارش است.
- قسمتهایی از بافت آن ناهمواری دارد.
- در تابستان چرب میشود.
- در زمستان خشک است.
- به محصولات و اقدامات مراقبت از پوست واکنش نشان میدهد.
- هنگام پوشیدن لباسهای تنگ، احساس خارش میکنید.
- چند ساعت بعد از خوردن غذاهای تند، سرخ میشود.
آیا آلرژی همان حساسیت پوستی است؟
گاهی تشخیص تفاوت بین آلرژی و پوست حساس دشوار میشود. به همین خاطر بد نیست با تفاوتهای این دو موضوع آشنا باشیم. آلرژی واکنشی شدیدتر است و میتواند باعث بروز مشکل در تنفس و حالت تهوع شود. اگر به گرد و غبار حساست دارید، این معنی نیست که پوستتان است.
علاوه بر این امکان دارد پوست شما نسبت یک یا چند ماده حساسیت داشته باشد؛ این موضوع هم بدان معنا نیست که پوستی حساس دارید. حتی گاهی برخی محصولات بهداشتی حاوی مواد حساسیت زا هستند که پوست را تحریک میکنند.
با این حال اگر همه علائم پوست حساس را دارید، به احتمال زیاد پوست شما در برابر محصولات آرایشی بهداشتی قوی واکنش نشان میدهد.
چگونه از پوست حساس مراقبت کنیم؟
آشنایی با نحوه مراقبت از پوست حساس، بسیار مهم است؛ چرا که هر گونه اقدام نامناسبی باعث تحریک پوست میشود. برای مراقبت هر چه بهتر از این پوست، نکات زیر را به خاطر داشته باشید.
- آزمایش پچ را انجام دهید : اگر قصد دارید از تحریک پوست خود پیشگیری کنید، آزمایش پچ ضروری است. بنابراین هیچ محصول شیمیایی را بدون آزمایش کردن روی دست خود، استفاده نکنید. بعد از آزمایش کردن محصول مورد نظر روی دست خود، ۲۴ ساعت صبر کنید. اگر پوست شما نسبت به ماده مورد نظر واکنشی نداد، میتوانید از آن محصول استفاده کنید.
- در انتخاب روتین پوستی خود زیادهروی نکنید : پاک کنندهای ملایم، مرطوب کننده و ضدآفتاب ملایم به خرید. سعی کنید محصولاتی که برای پوست خود انتخاب میکنید را محدود کنید. از پاک کننده ملایم و فاقد سولفات شروع کنید که کفی روی پوست ایجاد نمیکند. انتخاب محصولاتی با خواص تسکیندهنده مانند محصولات حاوی عصاره چای سبز، بابونه و… بهترین گزینه ممکن برای شما هستند.
- گول برچسب “ضد حساسیت” را نخورید : محصولاتی در بازار وجود دارند که ادعا میکنند فاقد حساسیت هستند. گول تبلیغات این محصولات را نخورید و حتماً قبل از استفاده از آنها تست پچ را انجام دهید.
- از دوش آب گرم پرهیز کنید : دوش طولانی مدت با آب گرم اگرچه احساس خوبی دارد، اما باعث از بین رفتن چربی ضروری پوست شما میشود. به این ترتیب پوست قرمز و تحریک میشود. برای جلوگیری از این اتفاق، از دوش گرفتن با آب گرم خودداری کنید.